„Skrót” informacji dostępny jest na podstronie zdrowie w skrócie
UWAGA! Poniższe dane dotyczące częstotliwości pochodzą ze starego opracowania.
Aktualne dane (w jęz. angielskim) dostępne są na stronie ASHGI (tłumacz google całkiem nieźle sobie z tym radzi)
PROBLEMY ZDROWOTNE
OWCZARKÓW AUSTRALIJSKICH
CZYLI CO KAŻDY TROSKLIWY HODOWCA WIEDZIEĆ POWINIEN
Choroby uwarunkowane genetycznie wystepują we wszystkich rasach, podobnie zresztą jak u psów nierasowych i u ludzi. Hodowla w pokrewieństwie może jednak zwiększać ryzyko wystąpienia tych chorób. Nie da się ich wyeliminować zupełnie. Obowiązkiem hodowców jest zminimalizowanie tego ryzyka.
Dane zawarte na tej stronie zostały udostępnione dzięki uprzejmości CA Sharp, zajmującej się problemami zdrowotnymi aussie.
| NAZWA | SPOSÓB DZIEDZICZENIA | KOMENTARZ |
| BARDZO CZĘSTE: | ||
| Zaćma, katarakta tzw. dziedziczna, młodzieńcza (Juvenile Cataract) |
nieznany,możliwe, że występuje kilka typów tej choroby | Nieprzejrzystość soczewki. Ma charakter postępujący i prowadzi do ślepoty. Choroba podstępna, bo pomimo nazwy „młodzieńcza” (dla odróżnienia od zaćmy starczej) pierwsze objawy mogą wystąpić w każdym wieku – od kilku miesięcy do około 8 lat – a więc wtedy, kiedy pies dochował się już licznego potomstwa.Zdecydowanie problem nr 1 w rasie. Dostępny jest test genetyczny na najpopularniejszy typ tej choroby występujący w rasie a właściwie na mutację zwiększającą ryzyko jej wystąpienia ok. 12 x. |
| Braki zębowe | poligeniczne | Nie jest to wprawdzie choroba, ale braki zębów mogą powodować problemy z gryzieniem, zwłaszcza jeśli brakuje kilku zębów. Poza tym wzorzec wymaga kompletu zębów. Oczywiście wada wadzie nierówna i brak 1-2 P1 nie musi eliminować psa z hodowli. Dla takiego psa należy jednak poszukać partnera z pełnym uzębieniem. |
| Schorzenia autoimmunologiczne | predyspozycje genetyczne | To m.in.:– toczeń (gruźlica skóry, wilk) – układ odpornościowy atakuje własne tkanki, traktując je jako obce. Choroba może przechodzić w postać ogólną i prowadzić do rozległych uszkodzeń narządów i śmierci;– thyroiditis (choroba tarczycy);– nużyca |
| Dysplazja stawów biodrowych | poligeniczna z wpływami środowiska | Nieprawidłowe uformowanie panewki i główki stawu. Oprócz predyspozycji genetycznych bardzo duży wpływ ma sposób żywienia, ilość ruchu i tempo wzrostu w okresie młodzieńczym. |
| Padaczka, epilepsja | nieznany | Schorzenie neurologiczne, dla którego charakterystyczne są nawracające ataki. Może mieć podłoże urazowe. Epilepsja wrodzona ujawnia się zwykle przed ukończeniem przez psa 5 lat. |
| Iris coloboma | nieznany, ale spotykana prawie wyłącznie u psów o umaszczeniu marmurkowym |
Nieprawidłowe uformowanie tęczówki oka – zwykle w postaci braków fragmentu tęczówki lub dodatkowych pasemek tkanki. |
| Alergie | poligeniczne (?) z wpływami środowiska | Uczulenie na różne czynniki. U psów częste są alergie pokarmowe. |
| Rak | różne typy; nie wszystkie są dziedziczne | Nowotwory złośliwe, tzn. niszczące otaczające tkanki i dokonujące przerzutów. |
| DOŚĆ CZĘSTE: | ||
| Przetrwała błona źreniczna (Persistent Pupilary Membrane) |
nieznany | Tkanka tęczówkowa, która przykrywa źrenicę w życiu płodowym. Normalnie zanika przed lub tuż po urodzeniu. |
| Distichiasis | nieznany | Nienormalny wzrost jednej lub większej ilości rzęs w stronę oka. |
| Wnętrostwo | poligeniczne | Niezstąpienie jednego lub obu jąder do moszny. Wnętry obustronne są bezpłodne, jednostronne – płodne, ale nie powinny być rozmnażane. Wnętrostwo grozi nowotworem, dlatego osobniki takie powinny być kastrowane. |
| Anomalia oczu collie (Collie Eye Anomaly) | prosta cecha autosomalna recesywna | Choroba dotykająca siatkówkę i naczyniówkę oka. Częsta u ras typu collie.Dostępny test genetyczny na nosicielstwo. |
| RZADKIE: | ||
| Przetrwały przewód tętniczy Botalla (Patent Ductus Arteriosus) | prawdopodobnie poligeniczny | Utrzymywanie się stałego połączenia między tętnicą płucną a główną, wskutek czego krew przedostaje się z płucnej do głównej z pominięciem krążenia płucnego. Jest to pozostałość z okresu płodowego, kiedy to płuca nie są używane. W zależności od stopnia nasilenia może prowadzić do poważnej dysfunkcji serca i śmierci. |
| Osteochondroza (Osteochondritis Desicans) | nieznany; budowa ciała i tempo wzrostu mogą predysponować do tej choroby |
Defekt chrząstki stawowej powodujący kulawiznę. U psów zwykle dotyka stawy łokciowe i ramieniowe. |
| Wypadnięcie rzepki | nieznany | Przesunięcie rzepki kolanowej z normalnego położenia. Bardzo częsty problem u ras miniaturowych, rzadki u większych psów. |
| BARDZO RZADKIE: | ||
| Porto-systemic Liver Shunt | nieznany | Przetrwała struktura z okresu płodowego, dzięki której krew omija wątrobę. Normalnie zanika przed urodzeniem. Jeśli nie zaniknie, może spowodować poważne problemy z wątrobą. |
| Pelger-Huet Anomaly | cecha nie w pełni dominująca | Choroba krwi. Śmiertelna dla osobników homozygotycznych (czyli posiadających dwie kopie wadliwego genu). |
| von Willebrand’s disease | nieznany u owczarków australijskich | Zaburzenia w krzepnięciu krwi. |
| Dysplazja łokciowa | poligeniczna | Różnego rodzaju poważne defekty kości i tkanek miękkich stawu łokciowego, w tym również osteochondroza |
| Postępujący zanik siatkówki (Progressive Retinal Atrophy) | prosta cecha autosomalna recesywna | Postępująca degeneracja siatkówki prowadząca do ślepoty.Dostępny test genetyczny wykrywający mutację prcd – PRA. |
| Rage Syndrom (ataki szału) | nieznany | Schorzenie neurologiczne objawiające się nagłym atakowaniem ludzi, zwierząt lub przedmiotów martwych. Atak pojawia się bez ostrzeżenia i nagle ustaje. Zwierzę sprawia wrażenie nieświadomego swojego zachowania. Swego czasu rozpowszechnione u jednomaścistych cocker spanieli za sprawą pewnego reproduktora. |
| Hemofilia A i B | cecha recesywna sprzężona z płcią | Zaburzenia w krzepnięciu krwi. Synowie dziedziczą chorobę po matce – nosicielce. |
Pomimo, że Związek Kynologiczny w Polsce nie stawia dla owczarków australijskich takich wymagań,
każdy reproduktor i suka hodowlana powinny być prześwietlone pod kątem dysplazji i mieć przebadane oczy przez lekarza weterynarii – specjalistę okulistę.
Więcej informacji na kolejnych podstronach:
TABELA BADAŃ ZALECANYCH PRZEZ AUSTRALIAN SHEPHERD HEALTH & GENETICS INSTITUTE
PODSUMOWANIE NAJWAŻNIEJSZYCH INFORMACJI
Strona opracowana przez Urszulę Charytonik